Alang paru Tay-tung

Alang paru Tay-tung o tgparu bi dxgal klwaan nyusan Tay-tung, ga mniq kska bi mkksiyaw nklaan hidaw nyusan Tay-tung, ni msskiyig nklaan hidaw Gsi-lung paru Ms-ba-lay, duri ni mgtgut hunat nsgan Tay-ma-ri, ni mgtgut ryaxan hidaw ni tgdaya nsgan Pyu-ma. Kmpraan dxgal alang paru Tay-tung nii o 110 10kb tnxalun², tai ka alang paru Tay-ping babaw wada ngalan nsgan Tayping alang paru Tay-cung ka nyusan Taytung do , maatgparu bi kmpraan dxgal 100 10kb tnxalun² kana dxgal nsgan klwaan Tay-wang sayang da. hmbragan seejiq na 10.5 mang hiyi maatg1 alang paru hmbragan seejiq dxgal nyusan I-ran ni Hwa-leyn ni Tay-tung, kana nyusan o yaa bi niqan smka patas sapah hmbragan seejiq ka ga mniq kska alang paru nii.

Endaan

Sbiyaw balay kuwah bi breenux Tay-tung nii o nniqan Seejiq Tnpusu seejiq Pyu-ma ni A-mis, iyax jiyax nii ka kndsan dha o mdeuda qmpag dxgal kana ka dhiya nii.

Klwaan Msquring ni klwaan Cing ka kmlawa Tay-wang siida, pthnganun dha Pyu-ma kana ka seejiq hini siida han, duri ni jima prajing smbarig ana manu djiyun ka seejiq Klmukan da. Siida, tai ka Klwaan Msquring o bitaq smkagul mrata niya miying xiluy liqa, manu saw kiya ni tmjiyal dha seejiq Pyu-ma mniq alang Ri-cya ni Tay-an. Sayang ka ga mniq ska bqrus alang paru Tay-tung hiya ka bqrus sapah Wan, ida ga rbngun hiya ka buut mrata Klwaan Msquring.

Tai ka ̔̕Paw-sang̕ o pusu bi elug alang paru Tay-tung sayang, kika hangan kingal alang A-mis sexual, maathowlang klwaan Cing siida ka Taw-kwang o, mnniq hini ka seejiq Ping-pu Si-ra-ya han, ida bi empitu hngkawas knbsiyaq ka nniqan dha hini, yaasa tqilan seejiq Pyu-ma do mquri tgdaya thjil da. Prajing hngkawa Syey-hung do seejiq klmukan Cen-sang mnniq dxgal Hwang-ryaw o phyug alang hin ini muda bbarig qaya dha Seejiq Tnpusu.hbaraw balay seejiq klmukan ka miyah thjil hini bukuy na da. Tgsaan dha qmeepah dxgal ka seejiq Pyu-ma ni aakingal alang da. Nhdaan bi hngkawas Tung-cu do niqan 28 lupung seejiq klmukan ka miyah tpusu mniq hini da,kiya do pthnganun dha alang ̔̕Paw-sang̕ da.madas duma na seejiq Klmukan miyah thjil hini, miyah rmiyux.

Iyax jiyax hngkawas Kwang-si siida, phyug Sapah qpahan "Pey-nan", bukuy na kmlawa Taywang hini dmudug kkpriyux alang ka thowlang rmigaw qmita Ryu-ming-cwan do, pthnganun dha "nyusan nTay-tung" ka alang nii da. Kiya ni, knxalan Ni-hung siida do , pryuxan dha ̔Nan-syang Sing-cyey̕ ka hangan alang nii duri. Klwaan Cing siida wada dha biqun Nihung ka TaywangWada hjiqun Nihung ka dxgal Taywang do, pthangun dha ̔Pey-nan cyey̕ ka alang nii da. （Pey-nan cyey̕ ni ̔Pey-nan se̕ o ini pndka, tai ̔Pey-nan cyey̕ o elug uuda seejiq Klmukan ka nii, tai ka ̔Pey-nan Se̕ o alang nniqan seejiq Pyu-ma ka nii, kika pusu bi alang ga niqan seejiq Pyu-ma sayang.

1945 hngkawas siida, babaw wada alang dha nanak ka Ni-hung do, pryuxun ̔nsganTay-tung duri ka hangan alang nii, thowlang nyusan Tay-tung ka kmlawa dhyaan, nniqan bnkgan qpahan alang o ga mniq hini. Babaw na hiya duri o, wada mgdha ka alang ̔Pey-nan da, tai ka alang ga mniq tgdaya ̔Pey-nan cyey, alang Rici, Huyen ni Husan o, phyugan nsgan Pey-nan da.

1974 hngkawas 10 idas 10 jiyax siida do, ngalun ka kska nsgan Pyu-ma, alang Hu-kang, Yeyn-wan, Nan-wang, Sing-yeyn, Ceyn-sing, Nan-jung, Peynan, Cpen, Hungteyen, Cyeynhe o, kana ka seejiq dha 2 mang hiyi o, psepuun ska alang paru Tay-tung kana, ini kmpriyux ka hangan alang dha, iiyux dha pdhuq 10 mang hiyi ka hmbragan seejiq alang paru Tay-tung. 1976 hngkawas 1 idas siida, yaasa dhuq hmbragan hiyi ka alang paru dowada kmpryuxun alang paru Tay-tung da Taytung da.

Dxgal

Aalng paru Tay-tung nii o ga mniq iyax tghunat nklaan hidaw Tay-wang, kiya o dgril bbaraw ka dxgal niya mgay bukuy dgiyaq ni brah na o mquri Gsilung paru msbalay, Ayus peaway pnteetu ga niqan Qpahan nsgan o ga mniq 121.10 knbaraw ayus pnteetu nklaan hidaw, ni 22.45 knbaraw ayus peaway tgdaya. Paah ryaxan hidaw dgiyaq driq Dgiyaq paru ayus tgbaraw bi mgtgut nsgan Pyu-ma, tghunat ryaxan hidaw o mddeeda mgtgut yayung Ci-pen ni nsgan Tay-ma-ri, tgdaya o mgtgut dgiyaq mssiyaw pnlaq nklan hidaw o yayung Hey-hwa ni alang nsgan Pyu-ma ka ayus na. Dalih Gsilung paru Msbalay ka nklaan hidaw ,ga mniq tghunat tqring tghunat Dgiyaq mkssiyaw pnlaq nklaan hidaw kana ka dxgal alang paru nii. qicing nklaan hidaw o Dgiyaq paru , paah tghunat bitaq tgdaya o 19.8 kr, knbragan na , paah tgdaya bita tghunat pusu yayung sqlalu o niqan yayung Pey-nan, Tay-ping, Ri-cya, Ci-pen, ni wada mssnegul sqlalu mtmay Qsilung paru Msbalay, kika dxgal maatptak ssnuan breenux alang paru Tay-tung nii. Tgbaraw bi ququy dgiyaq Ri-yi o 75 tnxalun, paah hiya mtduwa pddaan qmita kana alang paru Tay-tung, ga mniq tadus breenux Tay-tung ka alang paru Tay-tung nii.maadxgal ssnuan yayung Pey-nan ka nii. Misan siida, mquri tghunat sbgihur katgdaya nkl;aan hidaw o htran Dgiyaq paru Tay-wang ni Dgiyaq mkssiyaw gsilung pnlaq nklaan hidaw.,duri ni ga mniq tghunat nklaan hidaw siyaw pnlaq Taywang ka alang paru Tay-tung nii, ga sbhuran mgimax meuxul bgihur gsilung ka muxul karat na, kiya do ana misan ida meuxul karat na. kiya do ga mniq bgihur kntalux ka alang paru Tay-tung nii na misan ida meuxul bi ka karat niya, manu saw kiya do, mquri mtalux ni sbhuran ka karat alang paru Tay-tung nii.

Knhbragan seejiq

Yaasa smtrung1976 hngkawas paah nsgan Tay-tung kmpriyux alang paru Tay-tung do gaya kmhbragan seejiq o asi dhuq psttuku 10 kbuhug hiyi, saw ka 1974 hngkawas 10 idas 10 jiyax psepuun ka seejiq nsgan Pey-nan. Kiya ni wada mrana ka hmbragan seejiq hngkawas siida da, 2021 hngkawas 3 idas dhuq 10 bkuhug hmbragan hiyi da.

Ayus qqpahan euda

Ayus Qpahan euda alang paru Tay-tung：

alang Ta-tung, alang Wen-hwa, alang Su-wi, alang Ci-pen, alang Nan-rung, alang Ceyn-sing, alang Hu-hung, alang Sin-sing, alang Hung-ku, alang Tey-hwa, Alang Cung-sing, alang Jin-ay, alang Yung-re, alang Pey-nan, alang Ceyn-he alang Ma-ran,alang Hu-kuw, alang Sing-kuw, alang Hung-yayn,alang Cung-san, alang Ming-sen, alang Cen-kung, alang Tung-hay, alang Ceyn-kuw, alang Cyang-kuw, alang Hu-sing, alang Hung-teyn,alang Hung-rung, alang Cung-cen, alang Ming-cu, alang Kwang-min, alang Yeyn-wan, alang Ceyn-nung, alang Kang-re， alang Sing-sen, alang Hung-neyn,alang Hung-re, alang Cung-hwa, alang Ming-ceyn, alang Cu-cyang, alang Nan-wang, alang Ceyn-yey, alang Hu-kang, alang Sing-yeyn, alang Hung-ri, Alang bilaq Pawsang.

Mseupu kana o 46 alang, 1035 qpuruh.

Pgaya smpuh

Pgaya smapuh knciyan alang seejiq tndxgal

Epitu ni maspat idas hngkawas kjiyax, babaw mhdu kmtuy payay do, miying nanak jiyax qrasan ka kngkingal alang bilaq, muda pgaya smapuh knciyan.

Uuda dha pgaya smapuh nii o, ida bi tru jiyax ni bitaq empiti jiyax, kska uuda dha pgaya smapuh o htngayan meysa qmbliqan ni mgay qnaras, spruun dha bi ka rdrudan dha uri, tai dha aji bi shngiyun, duri ni, spruun dha bi ka pnspuan lnglungan, ini dha bi sliqi bitaq sayang.

Kana ka uuda dha pgaya smapuh nii o, snaw ka pusu bi stmaan, uyas ni grig o kika pusu balay, pnegkla kska pgaya smapuh uyas ni grig o, mslxan bi taan ka psnakan hngkawas ni knthlangan dha, ini bi tduwa hmtan ni smliq ka gaya dha nii, duma na uuda dha o, tduwa pseupu mtmay meuyas ni mgrig hiya ka kykuyuh ni lqlaqi, spuda dha saw nii mseupu meuyas ni mgrig, tai dhuq bi mseupu mqaras kana ni psluhay ni lmutut kndsan dha ana bitaq knuwan.

Ana ima knmusa mseupu dhyaan muda mqaras pgaya smapuh siida o, iya bi sngihi, pniqi bi smparu seejiq tnpusu ka lnglungan namu ni iyah teumal, kiya ni plai smiling ka seejiq alang tnpusu, ya smruwa pstmay hug, aji uri o, lingi bi ka gaya seejiq tnpusu, iya bi mhmut, tai namu aji hyhuya.

Niqan bi hangan taykung Tay-wang→pspruq blak teykung Han-tan-yey

Klwaan Ni-hung siida do, wada meungat hari ka pspruq lblak teykung Han-tan-yey ana inu alang Tay-wang da, babaw smiyan Klmukan uuda biyu ka pspruq lblak teykung Han-tan-yey ksun, kika qrasun bi seejiq alang paru Tay-tung hini, babaw wada ka Ni-hung do, wana uuda pspruq lblak teykung Han-tan-yey ka pusu bi lnglungan dha, ini dha bi shngii, kska kndsan dha o wana nii ka spruun dha bi. euda dha nii o sduuy dha qbubur seejiq pspruq lblak ,ni rdax smbu ana inu, sddara ka qbubur seejiq sun haya qmita do asi sbu lnglungan seejiq, nii o niqan bi kkmalu niya qtaan paah kska snhiyan, nii pteeura knsuyang kndsan alang paru Tay-tung ka nii.

[[Snakun:Truku]]