Antigua and barbuda
Antigua and barbuda(安地卡與巴布達)
smmalu patasGaga kska Kska- Hunac Meycow ka Antigua and barbuda, 17 03 N, 61 48 W ka gaga na nniqan.
Kana ka knlbangan na o 442.6 sq km(hangan na o Tg201)
(knlbanga dxgal o 442.6 sq km, knlbangan qsiya o 0 sq km).
Kana ka sejiqun o niqan 93,581 hiyi.
Gaga Saint John's ka pusu alang paru, jiyax 1 idas 11 ka jiyax skrayan klwaan.
Manu ka dxgal Antigua and barbuda ga wada sugan 20.50% ka dxgal qpahan, 22.30% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 57.20% na.
Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Elizabeth II, pnaah hngkawas1952 idas 2 jiyax 6pnrajing kmlawa klwaan.
cinkhulan sa knita’ sa brbiru’
Ris (歷史)
smmalu patasPusu ptasan, Endaan Antika ni Paputa
smmalu patasPlealay mnniq Antika ni Paputa sjiqun o Siboey ksun, ida tna mnniq hini sci 25 ka dhiya da.
Maka hici do yahan mliwaq sjiqan Arawa da. Manu ka sjiqan Karepi ksun o ana nanaq miyah mluk dxgal babaw gsilung kiyig Antika ni Paputa o ida ini leki ka dha alang nii.
Hngkawas 1493, Kristwofu-Krunpu ga tgdha musa bgurah knlangan siida, ida mnuda Antika, thnganan Antika na Sngmariya. Kiya ka kiya ni ini kblux alang hini, yasa ungac qsiya, gaga mniq hini ka smkuxul spais sjiqan Cyarepi uri na. Paah bi hngkawas 1632 do prajing kmlawa sjiqan Antika ka klwaan Ingkwo ksun, hngkawas 1634 do kmlawa sjiqan Paputaw duri. Hngkawas 1666 siida, ida mniyah tnais mrmux ka klwaan Fakwo ksun uri. Klwaan Ingkwo ga qmalang phmaan ssibus, kndaax Feyaow mapa pqpah sjiqun. Dhuq bi hngkawas 1934 do kika laxan ka gaya kuri pqpah sjiqun da. Ana nanaq lxanan ka pkuri qmeepah seejiq o ida smtama bi pnegalang qnalang ka dhiya, kiya ni hngkawas 1939 do phiyug nanaq Antika Sangkunghwey da. Hngkawas 1946 do paah kska kunghwey nii smalu Antika kungtaw musa teumal psgaaw. Paah hngkawas 1951 siida ida kungtaw ksun ka bsiyaq kmlawa da, dhuq bi hngkawas 2004 psgaaw duri ni hici do Reyhe Cinputang ka wada mangal da. Kmlawa dhuq hngkawas 2014 ka
Reyhe Cinputang do ida wada ngalan Kungtang dungan ka pklawan alang.
Hngkawas 1981 do wada maa murux klwaan kska Taing Kwosey da ka Angtika ni Paputa, qrijil ka qbsuran klwaan Angtika ni Paputa.
Tiri (地理)
smmalu patasAngtika ni Paputa nii ga snpuan dxgal babaw gsilung, kska dha o Antikataw ka tgparu bi(281km) Hwosantaw ksun, gaga llbu breenux; tgdha knparu na o Paputaw(161km) sanhutaw ksun. Ida llbu breenux kana ka hini, Obamafung ka tnpungpung na, yabi wana bi haypa 402m.
Tgparu bi alang (最大城市)
smmalu patasEgu bi na patas pkkla:alang Angtika ni Paputa
Singcng-cyuhwa (行政區劃)
smmalu patasGneayus alang Angtika ni Paputa
smmalu patasNiqan 6qneayus ka Antikataw, Paputataw ni gqian hidaw
· 1 聖喬治
· Sngcyawc · 2 聖約翰 · Sngyueynha · 3 聖瑪莉 · Sngmari |
· 4 聖保羅
· Sngpawrwo · 5 聖彼得 · Sngpite · 6 聖飛利浦 · Sngfeyripu |
Cngc(政治)
smmalu patasIda nTaingkwosey ka Angtika ni Paputa, kiya ni pusu bi qbsuran dha o kika Irisapayars. Mririh seejiq babaw dxgal nii ga ida snkulan na Cungtu ksun. Cungtu nii ga ida emppslingan qqbsuran Cungri.
Klwaan Antika ni Paputa ga ida niqan dha pklawa(兩院制) , kingal o sangyueyn ksun o niqan 17 sjiqan, ida Cungtu ka mnegay hangan dha( babaw prngagan qqbsuran Cungri ni ini pntna lnglungan qpringan)。Syayueyn ksun o niqan 17 sjiqan uri, ida pnsgaaw ka dhiya. Manu ka qqbsuran Cungri ksun o ida snegaaw saw Syayueyn na pusu qbsuran hbaraw qpringan ka hiya, psupu ka dha pqpah kmlawa quri uuda klwaan. Rima hngkawan do qulung psgaaw txal, ida tduwa rmngaw saw uda ta psgaaw bgurah ka Cungri ksun. .
Ida niqan egu bi qpringan ka klwaan Antika ni Paputa, paru balay sgealuk dh aka dhiya. Uxay pntna na qpringan o msaang rmngaw hbaraw qpringan saw ad aka yamu ka mangal kmlawa klwaan sayang, kika yamu kana ka mangal duri msa.
Gaya klwaan Antika ni Paputa nii ga ida qlhangun dha bi ka kari, bnapatas patas, snhian, uda ni mqringan. Ida sntama bi gaya putungfa.
Pusu alang breenux(主城區)
smmalu patasAsu sstgaan.
Cingci(經濟)
smmalu patasPusu balay seangal hbangan klwaan Antika ni Paputa o kika qqpahun srigaw, ida wada mhrinas kana ka seangal dha. Paah bi hngkawas 2000 do mdudul meelih ka qqpahun srigaw klwaan Antika ni Paputa da, maku mnarux ka tunux dha . Qqpahun dxgal o tuku nanaq uqun dha kiya. Rahuq na hiya o niqan cicih ka qqpahun kungyey o ida smalu quri qyqaya hrakaw, snalu baga ni qyqaya deynki. Quri saw qqpahun rian cinjung o ida pusu bi pqpah hbangan. Kiya ka kiya ni Damay tunux Ayrun Stanfu ga mnniq Antika hini, pnhiyug kingal Panspeyncyu uri han, qnbling na pila Ameyrika mhrinas 80 pucing ka sjiqan wah! Uda nan ii ga ida wada smliq balay quri saw cinjungyey wah!
Pyasan paru Meyricyan ni pyasan paru Antika sapuh klwaan Antika nii ga ida niqan ririh na quri hbangan, Stangan balay mpsli qqpahun meapa, qqpahun mplutuc ni qqpahun cinjung dnii klwaan Antika ni Paputa, iyux peelih sntmaan dha qqpahun srigaw.
Ssjiqan(人口)
smmalu patasIda snegaaw lutuc qalux seejiq ka mniq hini, niqan cicih ka sjiqn Owcow uri, saw kasjiqan Ingkwo ni Putawya. Tgaaaw snhii Yeysukirsto ka sjiqan hini.
Gaya klwaan Antika ni Paputa nii ga, ida sdwa mangal gaya Ingkwo ni Feycow ka dhiya. Boru klwaan o Pancyow ksun, mnuda pspung Pancyow knlangan hngkawas 2007. Cucyo ni asu o ida dha kuxul balay uri.
Dhuq idas 8 hngkawas do muda pqqaras laxan gaya pnsran sjiqan.Dha pawc “qntaan kjiyax(Daily Observer)” ni “Cyarespaw (Caribbean Times) ka klwaan Antika. Yabi wada 77% ssjiqan snhii ka Yeysukirsto, kska hiya o ida snhii Ingkwo Kwocyaw(17.6%) ka egu balay.
Cyun s(軍事)
smmalu patasQuri psaping Antika ni Paputa
smmalu patasPsaping klwaan Antika ni Babuda ga kiya ka biyax psaping Antika ni Babuda, yabi70 seejiq ka empsaping, yabi 75 seejiq ka empsramal, hiya ka tgcipiq balay qpringan psaping klwaan knlangan.
Pnyahan pnatas(參考資料)
smmalu patasList of current heads of state and government
https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AE%89%E6%8F%90%E7%93%9C%E5%92%8C%E5%B7%B4%E5%B8%83%E8%BE%BE(參考中文維基百科)
^ 移至:1.0 1.1 1.2 1.3 Antigua and Barbuda. World Economic Outlook Database. International Monetary Fund (IMF). April 2016 [2016-06-24].
^ Human Development Report 2019 (PDF). UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME.
^ 加勒比島國將最高峰命名「奧巴馬峰」為其慶生 (網易新聞). [2009-08-12]. (原始內容存檔於2012-05-22).