Kwoci Cenpucay.(柬埔寨國旗)

Cambodia(柬埔寨) smmalu patas

Gaga kska Yacow ka Cambodia, 13 00 N, 105 00 E ka gaga na nniqan.

Kana ka knlbangan na o 181,035 sq km(hangan na o Tg90)

(knlbanga dxgal o 176,515 sq km, knlbangan qsiya o 4,520 sq km).

Kana ka sejiqun o niqan 15,957,223 hiyi.

Gaga Phnom Penh ka pusu alang paru, jiyax 9 idas 11 ka jiyax skrayan klwaan.

Manu ka dxgal Cambodia ga wada sugan 32.10% ka dxgal qpahan, 56.50% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 11.40% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Norodom Sihamoni, pnaah hngkawas2004 idas 10 jiyax 14pnrajing kmlawa klwaan.

 
Kwohwey.(國徽)
 
Ida nkiya nniqan lnglingay.(自然地理位置)

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Risu(歷史) smmalu patas

Cenpucay nii we wunming kukwo na congnan-pantaw, hmrinas 2000 knkawas ka risu na di. Kongyen yisuci de niqan kesun Hunankwo ka dheran Cenpucay nii, Intucyaw ka kwocyaw daha, pgyuwan daha riyung ka Ingtu-wunhwa. Kwotu na Hunankwo ge Piyetopurocung (Vyadhapura, fanwun:alang seediq ptcamac), ga ssiyo Poromensung saya, niqan Mekongho ka peeyah iril daya na mqluli quri rcilung paru. Cingcaw, Hancaw hayan we mbbaruy qyqeya daka Cingkwo. Ckceka na cisuci, wada pknakun na Cunra mtutuy kndalax daya ka Hunankwo nii, qduri quri Cawwa ka hunanwan ma, pheyu Santi-wangcaw.

Bobo pknakan na Hunan ka Cunra nii de, rmabang mbeyax ka alang daha di; betaq Soyepamo-yisu ka mthulan de wada na nglan ka ckceka ma day nRyawkwo, msuayus Nancaw ka daya na di ma, dehuk gthunac Mekongho ka hunac na, kiya kana ka Cenpucay, Ryawkwo ma Yenan saya. Uka laqi ka Soyepamo-yisu, mhuqil heya de ririh na laqi mqedil Soyetitatwe ka dmudul di, ma msgaliq ka alang daha, Sweru-Cunra mesa risu daha, kika mrrudu alang daha di.

Knkawas bobo kongyen 787, sangpipuro na Swecunra-tayyanwangcaw wada krmuxun haytaw na Cawwa, wada hii paqun Mosipo-tipamo kowang, wada qrapun ka wangcu(kika Soyepamo-arsu). Peeyah ciida ka qlhangun Cawwa ka Sarentora-wangcaw(Santi wangcaw), betaq qduriq peeyah Cawwa ka Soyepamo-arsu meyah mgkwowang ma turi. Wada tongyi na Soyepamo-arsu ka Ryawswe, Rucunra, tingtu daya narac nWukwo maha 30km ka Ricusan, pheyu Wuko-wangcaw.

Wuko-wangcaw nii we Kawmen-tikwo kesun duri, mbeyax riyung betaq 12-suci, malu riyung kana gaya na, dheran qnlhangan na kana ka Cenpucay saya ma, duma dheran na Tay, Ryaw, Ye. 13-suci de peeyah Suriranka ka Sangcopu-Focyaw meyah dehuk hini. Kakawas 5 na Mingsento (knkawas 1430) kmremux Cenpucay ka Tenro, tlbuun na 7 idas ka Wukwo-cung, hiti de wada hii ngalun ka Wukwo.

Ado smdaling riyung Senro ka Wukwo, kika lixan daha Wukwo ma mosa theruy Cingpen. Bobo na de, kndudul ini kbeyax ka Cenpucay, yahan kmremux na Yenan, Cenro(Taykwo) daha ssiyo alang na, “hean-sutay” mesa ka risu nCenpucay. Ciida ka ngalan Yenan ka sa-Cenpucay(kika Meykongho sancyawco), snpusu nii ka Cen, ye ka bsiyaq riyung mqnaqah.

Knkawas kongyen 1296, smkagul Cotakwan ka Yen-caw mosa mita Wukwo-wangcaw, maha kingal knkawas nyahan na qmita. Mberih alang daha de smnalu kingal patis kesun Cenra-fongtucu, srengo/patis hiya kana wangcaw-cengcing, sohwe, tiri ma gygaya daha. Wada 40 cangce kana ka patis nii, bobo n aka 19-suci de, wada hlidan matis kari Fakwo, Tokwo ma Ingkwo. Kingal ba patis nii qqtaan nFakwo meeyah qmlahang Cenpucay nii, yaani patis ba kiyan nii ka risu-wunsen Cenpucay.

Kmremux cumingti daha recyang Oco ciida, knkawas 1863 we skdakan Fakwo. Tiarcu suce-tacan, knkawas 1942 betaq 1945, nngalan supi Tanah Tunux ka Cenpucay.

Bobo mnccebu, knkawas 1953 idas 11 ali 9 dige mlatac Fakwo di ma turi. Prading han we cuncuticu han, kiya ka Cenpucay-wangkwo(mnugaya cucung ka Suyanu).

Knkawas 1960 dide, teru kwocya ka Cong, Mey, Su nii we, mquri Ingtu-cuna kmremux ma mangal dheran. Ye ado ka cungcu-poyi, mccebu naq ka laalang Cenpucay. Knkawas 1970 idas 3 ali 18, Rongnwo cyangcun ka mquri Dame ka cungpen, pheyu Kawmen-konghokwo, lixan n aka cuncucu, Suyanu ka mquri Congkong we qduriq Peicing, yecan ka ciida, supi Nanye, supi Dame. Seyhu na Rngnwo ma mccebu ka supi Peye daka supy Cucen, mrrudu ma uka ppuqun ka zuming na Cenpucay.

Knkawas 1975 idas 4 ali 17, hongso-Kawmen(Cucen kesun duri) we ngalan daha ka Kinpen mlatac dsupu Dame, pheyu mingsu-Cenpucay cungcen, peeyah Pehan ka Suyanu meyah alang, ani si wada asi zwancin na hongso-Kawmen. Knkawas 1976, tangsen ka Popu hongso-Kawmen ma, lixan na hwopi, lwaqan na alang lmiqu hari ka seediq mneniq pngerah, pyexun na pquepah yqeyaq ma, pnhqilun na kana ka seediq mnuuyas. Teru knkawas mmsepac idas ka qnlhangan na we, psqrinuc riyung seediq, ka seediq wada mhuqil ure, qnrqilan, mnarax ma kndraan na, nii we rmabang ba kesun sesing-pawri 20 suci ka nii.

Popu cengcen na hongso-Kawmen daka Yenan cengcen we, msdheran ma knteetu mccebu, ado ka mkmalu daka Congkwo ma mbbege ani maanu, ciida we mraarac so mppcebu ka Cong-Su, kika msuupu hmetur Ye-Su.

Knkawas 1978 idas 12, dmayo Yenan ka Suren ma murung Cepucay, tena naq ini kuxi zunming ka hongso-Kawmen si ma, knkawas 1979 idas 1 ali 7 de ngalan supi Yenan ka Cinpen di, kika pheyu kwere-cungcen msquri Yenan, kiya ka Cenpucay-zunming-konghokwo, ciida duri we, muman naq dmayo Popu-cengcen na hongso-Kawmen ka Congkwo ma, kmremux daya na Yenan, kiya kesun daha pncbuwan mseru Yenan. Ani si ini sqtaani na laalang kwoci-sohwe ka snyhanan daha mqquri kwere-cunghu, kika meniq naq hika tloongan daha renhokwo ka mingcu-Cenpucay. Ani si pnkdira nanaq na so zunming daha ka dhongso-Kawmen nii we, ga klaun seediq uciicil, pqtaan na kwoci-sohwe kana ka ndaan daha, so nii de ini lekuh cenkong ka kwoci-sohwe, qduriq quri iril daya Cenpucay ka cuMen nii di, meniq tikuh deriq so Taykwo hii di.

Knkawas 1989 idas 1 ali 6, mlatac peeyah cenpucay kana ka Yenan-zunmingcun, pryuxan Cenpucaykwo ka Cenpucay-zunming-konghokwo, ado so sqtaan kwoci-sohwe. Knkawas 1991, mhedu lungcan, lixan daha ka yitang-cwanceng ma Makosu-cuyi ka Cenpucay nii di. Knkawas 1992, kosang ka mgsupi nCumen. Knkawas 1993, dyagan renhokwo ka Cenpucay, moda cenkwo-tasen, mquri wangsu ka fongsin-pikotang wada mbeyax, zunming-tang dndulan Hongsu tgbukuy na. Scugan na Hosung ma, msuupu pheyu renho-cenghu. Knkawas 1993 idas 9 ali 24, pooda sin-senga ka cusen-tihwe nCenpucay, pstotuy cyuncu-cutu ma mangal Cenpucay-wangkwo dungan, mn3 kbberih alang ka Suyanu ma mgkowang dungan. Bobo na de ptutuy cenpan ka Hongsun, prading qmerac sincunghu ka zunming-tang. Knkawas hhndure hari, kndudul mtbale ka sohwe na Cenpucay, mtutuy kana cingci daha, ini beyo malu ka riyoye daha.

Knkawas 2008 idas 8, wada mangal tg4 kwohwe-senci dah aka zunmingtang nCenpucay(mangal 90 tloongan). Knkawas 2013 idas 7, mbeyax ka zunmingtang ma, 123 kana tluungan ge mangal 68 ka dheya, lmutuc mk28 knkawas cucung ka Hongsun ma, tleung tg5 ttluungan sosyan, 55 nngalan na ttluungan ka cyokwo-tang na fantwe-tang, wada mrana yipe nngalan dada 29 ttluungan cuuxan.

Knkawas 2017 idas 10, mesa kari pnaha ka kwocyasencu-weyenhwe Cenpucay, 58 tloongan na cantiyen ka wada ngalun cucungtang zunming-tang nCenpucay mesa. Wano cyokwo-tang nCenpucay ka mpkbeyax zunming-tang ma, wada mtualix ka dheya di, so kiya de mmaha yitang-cwancung ka Cenpucay nii di.

Tiri(地理) smmalu patas

181,035km² kana dheran nCenpucay, 24 ka singcung-sung na ma kingal wangkwo-sotu, msuayas Taykwo, Ryawkwo ka daya na ma, mggaluk Yenan ka hunac na, tghunac ggqiyan na hido ge mssiyo Senrowan, qndisan siyo na rcilung we 443km, rcilung Tongrisahu we tgparu ba tnaswehu quri Tongnanya, egu riyung camac rcilung, qsiya n aka mmahun seediq Cenpucay, egu riyung yyayung ma rruru ka alang daha, ani nuinu qtaan ka dheran daha niqan qsiya. Yayung ka Lancang-syan hmneru peeyah Congkwo we, mqluri moda Meykongho na 5 alang Tongnanya, ga qluli moda Cenpucay ka paru na bale(275m³/km²), hmrinas 83,000caw-wa ka ngalan daha sweeten-cuyen. Ado sgcqiyan kayfa ma gmeyu ka lmiqu daha, dheran daha niqan bbuyu we, peeyah berah mccebu ka 71% meerih 46%; mttilux niqan bgihur ka karac na, ali idas 6 betaq idas 11 we qmuyux, pspuun smepu de maha 28° ka kntlexan na.

Ga meniq tghunac ggqiyan hido ka Cenpucay, 181,035km² kana dheran na, dheran qqpahun ooda noye ka 20%. Dheran hunac na bale so ggqiyan hido we mttilux karac, msuayus Kori nTaykwo ka daya na kesun Pantan-sanmay, so hhreyan na hido so breenux Ratana ma Chhlong-kawti we, ga mtuayus congyan-kawti nYenan. Quri ggqiyan na hido we breenux ssiyo rcilung; mbbege berah Senrowan ka rcilung Suyanu daha. Ga daya na Tongrihay ka Pantan-sanmay daha, tghunac na Kori-tayti Taykwo we tnugiyo ddgiyaq paru, ayus Taykwo daka Cenpucay ka kiya.

Psseengun daka llinge alang daha we, ini kparu ka alang Cenpucay, 24 sung(mslinge rcilung ka 4 sung) kana alang daha, dungan we niqan 3 cucusu, 172 ci, 1547 tihwang. Qndisan mssiyo na rcilung we 435km, niqan duma ini qpahi ka hong-suring daha nana. Leexan ba qmita alang Cenpucay nii we, Tongrisahu, Pasaho ga asi eniq ckceka alang daha ma, Mekongho ka ga moda mqluli daya ma hanac dheran ckceka alang daha. Knuglhangan breenux kesun conhyang-pingyen we, maha naq 3/4 dheran alang daha, kana ka Syansan ma Tokosan ga meniq hhreyan hido ma, ggqiyan hido ma ggqiyan hido; ayus alang daha ka Pentansan pneeyah Kori-tayti nTaykwo ma, pseengun hhreyan hido ayus Chhlong na congyan-kawti nYenan, bbuyu kana ka kiya ma, uka riyung seediq ga meniq hiya.

Rcilung tongrisa dehuk dheran llebu Mekong ka breenux ga toma haypa 100m peni, mkala haypa na de mbbungu denu. Quri tghunac na ggqiyan hido so Tokosan we, hmrinas 1500m, so hari mkndalax tgdaya iril na ma, mqquri tghunac narac na qtaan. Awrarsan ka rmabang bbaro na ka dgiyaq Cenpucay nii, ga meniq quri hhreyan hido, 1771m ka knbrawan na.

Syangsan ka kndalax dgiyaq Tokosan, mquri hunac ma narac hunac, 500m betaq 1000m ka knbrawan na. Dheran daha nii we maha 500m betaq 700m ka knbbaro. Daya na Tokosan daka cenga na Pentansan ka quri ggqiyan hido hii we, dheran knlutuc na Tongrisaho, mglahang breenux na Taykwo, eluw qtelung oosa Manku ka nii. Yayung Baykong ka rmabang knbrawan Cenpucay, qsiya yayung nii ka tkdkarun daha. Pneyah Congkwo ka pusu na Mekongho nii, moda mqluli Menten, Ryawkwo, Taykwo ma, mremux Cenpucay di. Ga hunac na Cinpen ka yayung Bassak ma, mslutuc yayung Tongrisa ka day na rcilung Tongrisa ma, kmlutuc mquri narac na hhreyan hido, peeyah Yenan de mremu qluli hanac Congkwo-hay.

Cungcu(政治) smmalu patas

Cunghu(政府) smmalu patas

Sefa daha knkawas 1993 we, cincu-risen wangkwo ka Cenpucay mesa, mtuanak ka rifa, singcung ma sufa. Kowang we betaq mhuqil mgkwocya-yenso, heya ka cwekaw-suri na supi daha, kwocua-toyi ma pskraya na meeniq klaali, niqan cenri na taso. Netun niqan kari na sosyan ma, smruwa ka kwoming-yihwecusi de mrehak ka kwohwe. Netun uka na brahan qmlahang ma ini eniq alang ka kwowang de, canyiyen-yicang ka rmirih qqlahang na. Mhuqil ka kwowang de, dsosyang, daha sungwang nFocyaw, canyiyen ma kwomingyihwe-yicang, huyicang smmalu 9 seediq kesun wangwe-weyenhwe, snkdalax daha lutuc na wangcu pheyu kwowang Bgurah.

Kwoyihwe ka cwekaw-cenri-ciko ma rifa-ciko nCenpucay, 123 tloongan kana daha, 5 knkawas ka ttloongan daha. Canyiyen ka rifa-ciko daha, dheya ka sunyi faan na kwoming-yihwe, 6 knkawas ka ttloongan daha. Mesa ka senfa Cenpucay, asi ka moda kwoming-yihwe ka kwocya-faan daha, moda psunyi canyiyen ma senfa-weyenhwe dungan ma, sqqita daha Congkwo-mongkwo ma hiti bale de mantis ngayan ka kowang dige kiya di. knkawas 2004 idas 7, pgkela pnrana senfa-tawkwan ka Cepucay. Mesa ka tyawkwan nii, anaq metaq kipu ka kwoming-yihwe psgao ritaw-secung ma smruwa seyhu bgurah. Knkawas 2004 idas 10, kwoming-yihwe nCenpucay, wada pooda cucufa ma cusingfa na mpsgao wangwe-cicungzun daha, pnsdhegan daha we, mhuqil ka kwowang daha, malix kwowang daha, lixan kwowang daha de, cenga na mk7 ali ge asi ka pheyu kowang bgurah na Cenpucay.

Waycyaw(外交) smmalu patas

Congkwo ka rmabang paru mdayo na Cenpucay nii. Sosyan nCenpucay ka Hongsun we smdangi riyung Congkwo ka waycyaw-cengco na, sqqita daha Congkwo-mongkwo ma. Ado ga prngan dung ka cucen ma risu na ka biyo Powesya, kika mqnaqah daka Taykwo ma mneegu so mccebu dheya nii. Mnkmalu sosyang Cenpucay Hongsun daka sosyang Taykwo Ta han, knkawas 2009 dehuk knkawas 2010 han we, cingci-kuwun na hayan.

Singcung-hwaci(行政區劃) smmalu patas

Sung( khet)

Cusyasu(krong)

Spgan Sjiqan(2005) Kana dxgal(k㎡) Pusu alang ni Snghway Sjiqan(1998)
Pantemencisung,putecusung(Banteay Meanchey) 1 773,110 6,679 Sisŏphŏn 98,848
Matowang( Battambang) 2 997,800 11,702 Băt Dambang 139,964
Pangcansung,pangcusung( Kampong Cham) 3 1,857,500 9,799 Kampong Cham 45,354
Kampong Chhnang 4 513,200 5,521 Kampong Chhnăng 41,703
Kampong Spoe 5 729,600 7,017 Kampong Spoe 41,478
Kampong Thom 6 681,700 13,814 Kampong Thum 66,014
Kampot 7 602,600 4,873 Kampot 33,126
Kandal 8 1,242,500 3,568 Ta Khmau 58,264
Koh Kong 9 191,500 11,160 Krŏng Kaoh Kŏng 29,329
Kratié 11 333,800 11,094 Kratié 79,123
Mondulkiri 12 42,400 14,288 Sen Monorom 7,032
Phnom Penh 15 1,313,900 290 Phnom Penh 570,155
Preah Vihear 17 152,400 13,788 Phnom Tbeng Meanchey 21,580
Prey Veng 19 1,044,400 4,883 Prey Veng 55,054
Pursat 18 428,220 12,692 Poŭthĭsăt 57,523
Ratanakiri 20 121,000 10,782 Lumphăt 16,999
Siem Reap 21 861,200 10,299 Siĕm Reap 119,528
Krŏng Preah Sihanouk 16 209,000 868 Krŏng Preah Sihanouk 155,690
Stung Treng 22 103,900 11,092 Stŏeng Treng 24,493
Svay Rieng 23 538,200 2,966 Svay Riĕng 21,205
Takéo 24 900,900 3,563 Takev 39,186
Oddar Meancheay 13 97,800 6,158 Samraong 22,361
Krŏng Kep 10 37,800 336 Krŏng Keb 10,319
Krŏng Paĭlin 14 32,700 803 Krŏng Paĭlin 8,510
Tbong Khmum 25 754,000 4,928 Suong

Cenpucay nii we png kingal su ma 24 sung, Cinpan ka sotu na ma alang na rmabang ba paru, Matowang ka tg2 knparu cungsu na.

(Tgpiya ka Kwoci-paymin) smmalu patas

Qpahan sslian Snmlingan Paymin %
Scyeinhang-cituan 各國經商容易度列表(2012) 183個國家中的138名 75.4%
Toming-kwoci 貪污感知指數(2012) 184個國家中的164名 89.13%
Reynhekwo-kayfacihwasu 人類發展指數(2012) 184個國家中的139名 75.5%
Scyehwancin-syehwe 黃金儲備(2010) 110個國家中的65名 60%
Wukwocye-cice 新聞自由指數(2012) 179個國家中的117名 65.3%
Meykwocuantung-cicinhwe 經濟自由度指數(2012) 179個國家中的102名 57%
Cuanciyocingcngri 世界經濟論壇(2012) 142個國家中的97名 68.3%
Cuanciyo-hepingcsu 學院經濟學與和平指數(2012) F 68.3%
Reynhekwo 教育指數(2012) 179個國家中的132名 73.7%

Cingci(經濟) smmalu patas

Riyoye, cyakongye(cuyiye), cencuye ma nongye ka sepac lekuh cingci ncenpucay nii. Kingal kesun sinsin-facan-kwocya we, ado bsiyaq knkawas ini pdmai mccebu ma, ini kdiida ka cingci-facan ncenpucay nii, 7% ka cingci-cungcanri na knkingal knkawas. Hndure hari de, mbeyax pcikun riyoye na ma, niqan ka ndaan na, kika kndudul mtbale ka cungci na di we, meyah tocu hini ka Congkwo, Hankwo ma Zupun di, mgsinsing-tocuten na Tngnanya di.

Zwear kesun pila nCenpucay ma, dooyun dah aka meyyen duri, egu ba ka bbrigan smepu meyyen de mbbaruy. So mbbari klaali we, dooyun daha meyyen daka zwear, maha 4,000 ka 4,200 zwear ka snpegan na kingal meyyen. So ka pinghu-sensu wunti na Cenpucay nii ma, ini baka cicusosu na, cenkang-wesung wunti ma ini knbaka ka knklaan na zuming na we, kiya si yencong bale, kiya si cingci-facan nCenpucay nii paru ba lnglungun.

Knkawas 2006, wayci-riko nCenpucay nii we hmrinas 170wan. Knkawas 2005, ga smdiyan suyo ma tenzanci so ssiyo rcilung na, ga psraman knkawas 2009, uxe duri we knkawas 2010 de mpsangye-kayfa.

Knkawas 2008, waymaw-congo na Cenpucay nii we dehuk 114.7yi meyyen, cuko-congo we 48.09yi meyyen, ciko-congo na we 66.61yi meyyen, cceka nan ii we 27.8yi meyyen ka hucwang cuko-congo na, Owco, Meyko ma Zupun ka cuyaw-sucang na.

Knkawas 2012 idas 4 ali 18 mgrebu 9ten 9fun, smnegul sosyang Cenpucay ka Hongsun ga moda mrengo terebi, mtutuy ka kusu daha, ali nii ka mnugaya mbbari ka kusu nCepucay. Kingal ba Cinpen-sweuci ka kupyaw na sangsu, 1304.6wan ku kana pnsliyan na kupyaw-congsu, 15% na congkupun kana, maha 2000wan meyyen hari ka zongcu-congo na.

Knkawas 2019 idas 12 ali 20, Tribe Accelerator ciko ka dndulan Sincyapo cunghu we, dmudul LimeStone Network, pheyu tgkingal cuhwekongye-uryoyenci MSQM Park.

Hnbangan kana sejiqun klwaan dha.
Hnkawas Hnbangan(Pila Meyuan)
2009 457.568
2010 561.514
2011 584.862
2012 678.358
2013 858.203
2014 983.774
2015 1093.465
2016 1228.506
2017 1434
2018 1560

Sohwe(社會) smmalu patas

Cenpucay nii ge niqan kingal nanaq Kawmen wunhwa, msdaling Taykwo ma, niqan bale Sangcopu-Focyaw wunhwa, kndalax sapah pnhyegan daha peeyah cbeyo dige, maha klaun mesa paru ba snhlidan na Ingtu wunhwa ka Cenpucay.

Hei seediq(人口) smmalu patas

Hmrinas 1550wan ka hei seediq Cenpucay, cceka na we maha 90% ka Kawmencu, sawsu-mingcu na we Hwazun ka 1%, 9% ka Cingcu, Rawcu, Taycu, Cancu dunii maha 20 sngari, niqan tikuh ba ka Yencuming ga meniq llmiqu. Kndusan na seediq Cenpucay nii saya we maha 71.41 ka pingcun daha.

Hei seediq alang paru(城市人口) smmalu patas

Paru alang Cenpucay(Kana sjiqan)
Tgpiya Hangan alang Sng sjiqan
 
Cinpyen.(金邊)
1 Cinpyen Cinpyen 2,234,566
2 Tacinow Kantan 195,895
3 Ssufung Pantecinci 181,396
 
Ssufung.(詩梳風)
4 Matewang Matewang 147,349
 
Matewang.(馬德望)
5 Tali Tali 174,265
6 Pangcan Pangcan 118,242
7 Syanus Syanu 89,447
8 Pangsbey Pangsbey 54,505
9 Kungpu Kungpu 48,274
10 Pangcingyang Pangcingyang 43,130

Kari(語言) smmalu patas

Dmoi kari Kawmen ma tatis Kawmen hari kana kwoming na cenpucay. Niqan naq patis sspegan ka kari Kawmen nii, rmabang ddoyun seediq Cenpucay ka ssepu Kawmen daka ssepu Arapo; Hwazun we kari Cawco ka pusu ddoyun daha, Cancu we dmoi naq kari daha, seediq Yenan we dmoi naq kari Yenan, niqan naq kari daha ka kkingal mingcu duri, aso qbsyaqan qmlahang nFakwo ka Cenpucay nii, kari Fakwo tg2 ddoyun daha duri hayan, saya de uka hari seediq dmoi di. Tikuh bale ka dmoi Fayi ma le daha kari daha nanaq. Hndure dige kndudul malu ka cingci daha di ma, kuxul dmoi seediq Cenpucay ka kari Telu daka kari Dame.

Cyawtong(交通) smmalu patas

Ado ka bsiyaq ba hridan mccebu ka Cenpucay nii, kika uxe malu ba ka cyawtong daha, betaq kmmaxal knkawas nii de gisu malu hari di. Ga ssalu quri sotu hari ka eluw daha prparu, 7 ka kwotaw daha, sotu daha Cinpen ka ckceka na ma, mquri kana laalang daha, ani si uxe mbreenux bale. Daha ka eluw daha rulu puniq, peeyah Cinpen ma mquri ggqiyan hido ma hunac, 612km kana qndisan na, peeyah knkawas 2009 de ga ini ttami di.

Saya de ga prading tmalang ka eluw Cinpen quri Suyanukang, aso ka kinal naq ka dheran lmiqu hiya ma, ini dehuk ka koci daha, moda eluw rulu we 30-40km/hr ba ka tlamun daha, kika asi ka 7 patis hido dehuk, ma, wano ali gdregan 5 ma ali gdregan niqan seediq su-u. Ga smmalu egu eluw saya dungan; ini kwehwa tite, kawsu-kongru na. Mgeri otobay teru papak ma otobay bale ka seediq hiya, mkere bbrigan ma uka riyung seediq dehuk maruy. Riko we taapa cicungco, uxe de taapa basu mosa rmigo.

Teru ka kwoci-cicang nCenpucay, Cinpen kwoci-cicang ma paru ngayan ka ssiyo Ukoku kesun Senri-Uko kwoci-cicang ma Suyanu kwoci-cicang, egu ka cicang na biciq. Mntena alang Taykwo siyo na.

Congcyaw(宗教) smmalu patas

Ga ngalan kwocyaw nCenpucay ka Focyaw, hmrinas 95% ka seediq snhei, cceka nawe Kawmencu ka hbaro bale, ckceka na dheya nii dungan we, snhei Sangpu-Focyaw ka egu na, mntena alang Taykwo siyo na. Sangpu-Focyaw nii we 11 suci peeyah Suriranka meyah Cenpucay hini, wada slgelu ka snhiyan daha mnugaya ka Poromuncyaw di, betaq 14 suci de wada na sprtuxan ka Supo ma Tasung-Focyaw ma, Sangpu-Focyaw nii ka snhiyan dseediq Cenpucay di. Kingal we, Cingcu ma Hwacu hiya we snhei Tasung-Focyaw, Tencucyaw, ma Citu-sincyaw egu, meniq ka Cancu we snhei Israncyaw, niqan ka tikuh ba snhei kesun niqan utux kana ka ani maanu.

Ingsu(飲食) smmalu patas

Niqan kingal naq sama kesun kawmencay ka Cenpucay nii, puqun de so mssibus ma mnngihur, niqan hucyaw, yiru ka alang nii. Smkuxul paha egu syangryaw, ucik, mao ma yiru hmanguc sama ka dheya, so hari taycay puqun. Ado qnlhangan Fakwo, kika gad aha spun Fakwocay ka sama daha, niqan ka so sama Congkwo ma Yenan duai.

Yisu(藝術) smmalu patas

Teru klegan ka kkeeki Cepucay, niqan Kawmen-kutenuw, mingcenuw ma socyawuw. Kawmen-kutenuw ka ririh so kkeeki Cenpucay.

Riyo(旅遊) smmalu patas

Kkingal ssaan rmigo we niqan naq knmalu na, daya na Cenpucay ka llinge Senrisu we niqan pparu ga ngayan suce-tican kesun Wukoku. Cceka sotu daha Cinpen we egu ruyung Focyaw-sumyaw, quri ggqiyan hido we niqan tgparu ba Tongnanya ka Tongrisahu, niqan ttpaan asu mosa rmigo swesang-zuncya daha, quri hunac na ka Suyanusu we malu saan thido ma theyaq ssiyo rcilung na.

Niqan teru ga spatis renhokwo kesun kwocya-wunhwa-tican :

  • Wuku-kuci   
  • Powesyasu
  • Sanpo-preko

Meyti(媒體) smmalu patas

Kwangpo-tentay(廣播電台) smmalu patas

  • Cenpucay kwocya kwangpo-tentay(AM 918、FM 105.7)
  • Cenpucay hwangcya cuntwe kwangpo-tentay(FM 98.0)
  • Sweet-Tentay(FM 88.0)
  • Siyennuy-Tentay(FM 97.0)
  • Tnsapah-Tentay(FM 99.5)
  • Cinpyen-Kwanpo-Tentay (FM 103.0)
  • Hang Meas-Tentay(FM 104.5)
  • Fungcaw-Tentay(FM 105.0)
  • Kawcing-Kwanpo-Tentay (FM 107.0)

Tensutay(電視台) smmalu patas

Menfetay(免費台)

  • Cinpyen-santay(金邊三台TV3)
  • Cinpyen-yacotay(金邊亞洲台)
  • Tungnanya-Tenstay(東南亞電視台)
  • Cinpyenwusyen-Tenstay-CTV8(金邊無線電視台CTV8頻道)
  • Cenpucay klwaan-Tenstay(柬埔寨國家電視台)
  • CTN-Tenstay(CTN電視台)
  • CNC-Sinwuntay(CNC新聞台)
  • MY TV- Yuretay(MY TV娛樂台)
  • BTV-Sinwuntay(BTV新聞台)
  • ETV Yuretay(ETV娛樂台)
  • Kawcing-kawcingtay-TV9(高棉高清台TV9)
  • Cinfung-kawcingtay(金鳳高清台)
  • Cinfungckwag-kawcingtay(金鳳之光高清台)
  • Pazung-Tenstay(巴戎電視台)
  • Syennuy-Tenstay(仙女電視台)
  • Cuntwetay-TV5(軍隊台TV5)
  • PNN-Tenstay(PNN電視台)

Sofetay(免費台)

  • Cinpyenwusyen-tenstay-PPCTV(金邊無線電視台 PPCTV)
  • Cenpucaywusyen-tenstay-CCTV(柬埔寨無線電視台 CCTV)

Cumey(紙媒) smmalu patas

Pawcu patis Telu ka Hwasang-zupaw, nHwazun caytwan hiya, pgkela caycing cusuwin, tgbsiyaq bale Hwapaw nCenpucay, niqan ba ngayan na hwazuncen Cenpucay hiya. Ga mbeyax ba migin meyti bgurah, ga peeyah tgkingal wesin-pingtay. Hmrinas kingal-mang ka funsu na dehuk saya.

Cenhwa zupaw, zupaw nii ka tgparu ba hwazun-sotwan “Cenhwa-risu conghwe”, pnhyegan knkawas 2000 idas 8 ali 10. Cing-ri: Cong yaw-hwe, cong penci: Ancya. Niqan kana Cenpucay, hmrinas 6000 ka syasoryan na.

Singco zupaw, zupaw nii we pnhyegan Maraysiya singco-citwan Cenpucay hiya, pgkela quri mingsung nCepucay, hmrinas 5000 ka syasoryan na.

Kawmen zupaw, singbung congwunpaw klaun riyung Cenpucay.

Wuko zupaw, wano zupaw nii ka pmetti uka pawcu, wano meyti nii ka spooda na wesin-pingtay ka singbung na.

Kwokong zupaw nii we, wano heya ka meyti ini fasing pawcu Cenpucay, wano meyti nii ka spooda na Facebook cwanye-pingtay ka singbung na ma, pdaun na cong-cenwun meyti. Cinpen wanpaw we, hwawun zupaw pnhegan congkwo sanghwe. Pawcu patis Kawmen Sralagn' Kawmen.

Singbung-kawcinwun(高棉文報紙)

  • Kawcin Sralagn.(Sralagn高棉)
  • Jiyax sinpung Chakraval.(Chakraval日報)
  • Sinpung kdjiyax Cenpucay. (柬埔寨特梅日報)
  • Cenpucay Thnai Neys(柬埔寨Thnai內斯)
  • Kanychok Sangkhum
  • Hepingtow Koh Santepheap(和平島Koh Santepheap )
  • Moneaksekar Khmer (高棉良知) - 發布桑蘭西黨。
  • Rasmei Kampuchea(柬埔寨之光) - 柬埔寨最大的日報,它循環約18000副本。
  • Samleng Yuvachun(高棉青年之聲)。
  • Udomkate Khmer(高棉的理想選擇)。
  • Wat Phnom Daily。

Singbung kari Alimika(英文報紙)

  • Cinpyen-yopaw(金邊郵報 ,每兩周在金邊發表的英文報紙)
  • Cenpucay-singbung kdjiyax(柬埔寨日報,柬埔寨唯一的英文日報報紙)

Singbung kari fakwo(法文報紙)

  • Wanpaw-cenpucay (柬埔寨晚報)
  • Ciyaci(家集)

Pnyahan pnatas(參考資料) smmalu patas

  • Hnlitan na Dakis Pawan
  • CIA
  • 外交部
  • List of current heads of state and government
  • https://zh.wikipedia.org/wiki/柬埔寨(參考自中文維基百科)
    1. 1.^ [1]
    2. ^ 移至: 2.0 2.1 2.2 2.3 Cambodia. World Economic Outlook Database. International Monetary Fund (IMF). April 2016 [2016-06-11].
    3. ^ Human Development Report 2019 (PDF). UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME.
    4. ^ Cambodia. Google Books.  [31 October 2015].
    5. ^ Relazione del primo viaggio intorno al mondo - Wikisource. it.wikisource.org.
    6. ^ 反對黨議席雖翻倍 柬埔寨大選洪森勝出. 聯合早報.[永久失效連結]
    7. ^ 柬埔寨人民黨贏得參議院全部議席. [2018-04-29]. (原始內容存檔於2018-04-29).
    8. ^ inasean.com. 沈良西抨擊修法‧人民黨要一黨專政. 新文網. [2018-06-09] (英語).[永久失效連結]
    9. ^ 財長會見高虎城:中國是柬最大援助國. 華商日報. 2016-08-03. (原始內容存檔於2017-04-27).
    10. ^ 財長會見高虎城:中國是柬最大援助國. 華商日報. 2016年8月3日 [2017年4月26日]. (原始內容存檔於2017年4月27日).
    11. ^ 1.7 million
    12. ^ 廣西對柬埔寨投資呈爆發式增長news.xinhuanet.com
    13. ^ Cambodia: largest cities and towns and statistics of their population. World Gazetteer
  • (英文)柬埔寨王國 - Cambodia e-Gov
  • (英文)柬埔寨電子簽證 - Cambodia e-Visa
  • (繁體中文)柬埔寨旅遊部官方網站
  • (英文)柬埔寨旅遊指南
  • (英文)開放式目錄計劃中和柬埔寨相關的內容
  • (英文)Wikimedia-logo.svg 維基媒體的柬埔寨地圖集 Gnome-globe.svg
  • 維基導遊中有關柬埔寨(繁體中文)的旅遊指南
  • 維基導遊中有關柬埔寨(法文)的旅遊指南
  • 維客旅行上的柬埔寨
  • OpenStreetMap上有關柬埔寨的地理資訊
  • 谷歌地圖