Nsgan Yu-ce

Nsgan Yu-ce（Kari qmpringan seejiq Saw o Qabizay ksun. Kari Klmukan o Hî-tî-hiong. Kari qmpringan seejiq Ngayngay o Ǹg-tshṳ̀-hiông.）o ga mniq alang nyusan Nan-tu, mniq tgska bi klwaan ta Taywang. Hangan na seuxal o U-cen-paw ksun, paru bi silung J-yey-tan o ga ska na hiya. Ida paah seuxal, Alang nsgan Yu-ce nii o kika pusu bi dxgal nniqan qmpringan seejiq Saw.

Pnegdxgal

Nsgan Yu-ce nii o mgtgut tgdaya alang nsgan Pu-ri, mgtgut ryaxan hidaw alang nsgan Kwu-sing, mgtgut nklaan hidaw alang nsgan Jen-ay, duri ni mgtgut tghunat alang nyusan Sin-i.

Hnyigan dxgal

Nsgan Yu-ce nii o ga mniq ryaxan hudaw paru dgiyaq Taywang, pklu bi ga mniq ska breenux ryaxan hidaw ni paru dgiyaq Taywang. Kmbragan nniqan na o ida bi rima kbkuy tnxalun bitaq 2200 tnxalun. Dxgal na o ini psbalay bi, saw mriqi ni mtkmu hari,yaasa daan bi rngsux ni qsuqi ka snliqan yayung do, saw qru hari taan ka hnyigan dxgal niya. Duri ni, klubaan bi yamani lala balay msbreenux dxgal, duri nikmguaw saw hrus taan ni mshrus.

Tai ka breenux dxgal Yu-ce o, hiya ka llabang bi ni sgtrbuq hari ka dxgal niya, ga mniq iyax tgdaya nklaan hidaw alang nsgan Yuce, pusu bi nniqan qpahan alang o ga mniq 620 ni 670 tnxalun babaw gsilung. Kana ttasilyama na o mhnuk bi ni mssaax nPu-ri. Wana ga mniq alang ayus nsgan Yu-ce ni alang nsgan Swey-ri ka yama How-ceyn o, nyama A-ri-san bbuung Ci-ci ka kiya. Kska alang nsgan Yu-ce o ida bi niqan empusal msngari ka paru dgiyaq, ga pniqun hangan kbkuy dgiyaq Nan-tu o, saw ka yama Swey-se（2021 tnxalun）, yama Ta-ceyn-san（2016 tnxalun）, yama Kwu-keng（1331 tnxalun）, yama Maw ran（1020 tnxalun）, yama How ceyn（1008 tnxalun）, yama Saparan（955 tnxalun）, yama Hwancteyn（934 tnxalun）, yama Yucehu（815 tnxalun）, maspat ka yama niya. Kska na hiya o ida bi ka yama Swey se ni yama How ceyn o niqan bi hangan niya alang ta Taywang. Kiya ka kiya ni, paah 2006 hngkawas do, ini pniqi paru hangan da, yama Maw ran ka rmirih dhyaan da.

Kska nsgan Yu-ce o niqan 14 ka dxgal msbreenux, klbangan na o 0.1 10kb tnxalun², tgkingal  breenux dxgal Pu-ri. Kska na hiya o ida dxgal msbreenux Yu-ce ka llabang balay, knlbangan na o 2110kb tnxalun², bukuy na hiya do o msbreenux dxgalJyeytan, klbangan nao 5.4 10kb tnxalun². Duri ni,ga mniq iyax tghunat ryaxan hidaw hiya ka breenux dxgal Tow-se ni Cung-kwey, klbangan na o 1.710kb tnxalun² ni 10kb tnxalun².

Snegasut yayung

Kska nsgan Yu-ce hiya o, dhaka paru bi yayung niya, quri iyax tgdaya nklaan hidaw o yayung U-si ni Nan-kang-si. Duri yayung Nan-kang-si o mssbiq hiya duri ka yayung bilaq Taw-mi-si, Yen-tu-keng-si（Swey-cing-hu-keng-si）, Se-i-ku-si, Ta-ring-si（Yu-ce-si ksun uri）, Tu-kwang-si. Quri iyax tghunat hidaw kika yayung paru Cwow-swey-si o, pusu bi mssbiq yayung Cwow-swey-si o, niqan yayung bilaq Swey-ri-si ni yayung msbiq niya Swey-se-wey-si, U-cen-si（He-keng-si ksun uri）, Hwow-pey-si, Teyn-ce-si, Tow-se-si, Mey-yen-ti-kung-si. Quri tghunat silung hiya o, niqan kingal msbiq yayung Icekungsi, pnaah yayung paru Cwow-swey-si ka hiya. Dha paru yayung niio,yama San-cyaw-run, Cing-rung-san, Maw-ran-san, Hwan-ce-teyn, Pu-ci-san ni Swey-se-san ka pkeayus dhyaan.

Paru silung J-yey-tan o ga mniq tghunat alang nsgan Yu-ce, ida nkiya paah sbiyaw ka silung paru nii, Ini hari qluri ana inu, tai ka tglian na qsiya o llabang balay. Kiya ni, quri iyax tgdaya ryaxan hidaw o, Niqan ka qsiya wada qluli yayung bilaq Swey-se-wey hiya. Klwaan Nihung siida,embrax bi smmalu pusu pniyahan brax samaw qsiya ka Nihung siida, manu saw kiya ni, pstqun naka yayung bilaq Swey-se-si, duri ni, smmalu kingal tglian qsiya Towsepa, aji na qluli quri dxgal breenux Towse ka qsiya. Aji wana haya, mniq alang bilaq U-cyey hiya smmalu kingal U-cyey-pa duri, qmqur kingalbling ga truma dxgal, pdaan na paah hiya ka qsiyani pdhqun na bitaq silung Jyeytan, tai mha mttuku bi braxqsiya niya jjiyun pkbrax iiyah samaw,mhdu peiyah samaw ka qsiya do, mhlig yayung bilaq Swey-ri-si da. Mhdu bi smmalu siida, mrana mtlawa 10 tnxalun ka qsiya silung J-yey-tan, llabang qtaan ka knlbangan silung nii uri da.

Karat

Kara nsgan Yu-ce o mquri meuxul balay, yaasa ga mniq ska yama hari do, ana rbagan o ini ktalux ni ini kskuy uri, malu balay saan tbasaw. Ska silung Jyeytan hiya o ga smluun kingal qngqaya empgraka karat（ga mniq yama Maw-ran 1015 tnxalun hiya, aji ga siyaw silung Jyeytan）, ini biyaw pgkla emphuya msa ka karat ni rmisug pgkla mnhuya msa ka karat.

Ris(歷史)

endaan sbiyaw Taywang bitaq klwaan Ming-cen Ida ki nsbiyaw Taywang siida do, ida niqan ka seejiq ga mniq alang Yuce hini da. 1900（Mingce33） hngkawas siida, pruway bi qmqur miying endaan seejiq sbiyaw ka seejiq mnatas Nihung, mniq alang Swey-se ni Cucaysan（kika Ra-ru-taw） hiya, hlayan dhaka qngqaya dnuy seejiq sbiyaw,saw ka qngqaya snalu btunux ni btunux lpaxan. 1955（Mingkwow 44） hngkawas siida do, tai ka pruway miying endaan seejiq sbiyaw ka paru ptasan Taywang ni qnpringan emprisuh miying endaan sbiyaw Nan-tu o, mniq siyaw silung Kwang-hwa-taw（kika Ra-ru-taw sayang）, Swey-se, Wen-u-myaw, yama Cing-rung hiya ka dhiya ni, hmjiyal ida bi piya maxal kbkuy ka qngqaya snalu btunux ni tbaqa, asi ta bi klai knxalan dmnuuy qngqaya btunux nii ka seejiq seuxal o, mttuku bi kndsan dha ni maakingal malu balay qmpringan kndsan da.

Plealay bi pgkla pnyahan dseeejiq Klmukan mniq nyusan Nan-tu o, pklu bi jiyax Ming-cen siida（1661~1683年）. Hngkawas 1665~1667 siida, tai ka mrata Ming-cen o dmuduldquli niya, miyah tmbrah tmabul alang Towryu（Kika alang Towryu sayang）, duri ni mtmay alang nsgan Cusan ni tmpusu qmpah hiya da. Siida o ungat ka rnisah matas endaan alang Yu-ce han.

Kari

Kari Klmukan ka pusu bi kari srngaw dha ka alang nsgan Yu-ce nii, duri ni maakari tnpusu seejiq Saw uri da.

Snhiyan

Snejiyan/kntmaan alang nsgan Yu-ce nii o ida mdka kana alang Taywang, lala balay klgan ka snehiyan dha, rahuq Dukyu ni Bu-kyu do, niqan ka Kiris-tu-kyu ni Teyn-ti-kyu duri, aji hmut knlala ka biyu ni pnrhulan, bitaq dhuq mtrul msngari ka biyu snalu ni sapah thmkuan. Tai ka llingay silung Jyutan hiya o, niqan ka Cen-ta-se, Se--ycangse, Hung-an-sow, Wen-u-myaw, Rung-hung-kung, Miying-te-kung, tru paru balay biyu Dukyu.

Tai ka Wen-u-myaw nii ga, kika alang bilaq Swey-se ga mniq elug bilaq Swey-se Rung-hu-kung ni ga mniq elug bilaq Pey-cis-yang Ihwatang da. Klwaan Nihung siida, yaasa smmlau pusu pnyahan samaw ka dhiya do, mtlawa mtlawa ka qsiya silung siida dni, wada bungi qsiya ka dha biyu nii da. Siida, asi brigi Nihung ka dha biya nii da, 1934 hngkawas siida, mniq tgday siyaw silung Jyeytan hiya, smalu kingal biyu, 1938 hngkawas siida do, qhduun dha smalu da.

Brahbgurah biyu nii o pniqun dha hiya ka teykung Kwan-sen-ti-jun, bukuy o pniqun dha hiya ka teykung Kung-ce.