Pakistan
Pakistan (巴基斯坦)
smmalu patasGaga kska Yacow ka Pakistan, 30 00 N, 70 00 E ka gaga na nniqan. Kana ka knlbangan na o 796,095 sq km (hangan na o Tg36) (knlbanga dxgal o 770,875 sq km, knlbangan qsiya o 25,220 sq km). Kana ka sejiqun o niqan 201,995,540 hiyi. Gaga Islamabad ka pusu alang paru, jiyax 14 idas 8 ka jiyax skrayan klwaan. Manu ka dxgal Pakistan ga wada sugan 35.20% ka dxgal qpahan, 2.10% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 62.70% na.
Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Mamnoon Hussain, pnaah hngkawas2013 idas 9 jiyax 9pnrajing kmlawa klwaan.
cinkhulan sa knita’ sa brbiru’
Pacisutan (巴基斯坦)
smmalu patasPacisutan Isuran Konghokuo, tnngayun Pacisutan. Meniq Nanya, 796,095m2 (307,374 m4) ka knglahang (iinu spegi ka sqlhangan Pa dheran Kosomiar) na Nanya. Msputing knlangan tgnarac, mslutuc Ingtuyang. Tguiril mslutuc dheran Ilangsisutan. Tgdaya tuiril mgeegul Ahuhan. Quri tgnarac tdaya ge, ddaan musa Sinciyang Weuar Cucuci Telu. Wano tghunac ka karac Jotay, msngari nkarac Yajotay. Mhuriq mttilux ka tghunac, ddilan cifong, qnedis ali sqyexun; tgdaya karac mnddengu tleetu, duma Bungan huda knkkawas. Kari Uartu, dungus “Pacisutan” ge, pneeyah kari Posu, “Dheran mdheriq” ka dungus na.
Ris (歷史)
smmalu pataserih Kongyen cen knkawas 3, Gaya Halapaun mtuting dheran Pacisutan saya, pheyu Halapa ma Mohongcuu-Taro. Betaq berih knkawas 2000, mnuudus Congya, seediq Yarian, dehuk qlliyan yayung Ingtu, wada daha ini baka ka seediq tndheran Talopitu, mnalix pnGaya Ingtuho, Talopitu, mnalix pnGaya Ingtuho, kndudun wada mgedang. Bobo ndaan Fetuo, seediq Yarian qnlhangan prading mquri tgdaya knpriyux. Kndalax berih knkawas 519, sqlahang Posu ka tguirildheran Pacisutan. Berih knkawas 327, Qbsuran Yarisanta mnadis supi knremux dheran nii. Yani berih kongyen knkawas 321, wada glekan pnkyapan Kongce Wangcaw Cantuorocituo. Mdudul Kongce Wangcaw uka beyax, wada ngalun sqlhangan na Ingtu-seediq Sila. Bobo ka wada spqlhangan na seediq Sucitay daka seediq Patiya. Kongyen 2 suci, sqlahangan na Kuwesuwang tikuo. Pnqlhangan qbsuran Ciyanisociya Kuwesuwang tikuo (Knkawas 129–152). Pnkrana pnqlhangan dheran knglahang musa betaq Kosomiar daka quri tgdaya Simarayasan daka Hoten. 3–4 suci thunac saya Pacisutan wada sqlahang na Sasan Wangcaw. Kndalax 4 suci, dheran nii sqlhangan na Cituo Wangcaw, msputing 5 suci, pneeyah Congya PaySiyongnu, kndudun pnkrana dheran meyah dehuk dheran hini.
8 suci, pnkrnaan na Aalapo meyah dehuk qnlliya yayung Ingtu, ma ndesan remux ka Isuran Cyaw, rahur ka seediq tnheruy wada mgMusuring. Bobo malix meniq dheran Alapo Tikuo, mtutuy ka mqlahang Poro Wangcaw quri Hongho Sanciyawco hini. Berih 11 suci, sqlhangan na meniq Afuhan Ciyacuni Wangcaw tgiril tdaya Pacisutan. Berih 12 suci, wada pryuxan na Kuar Wangcaw ka Ciyacuni Wangcaw dungal. Knkawas 1206, pheyu Nuri Wangcaw ka Kutopu· Aypoko, Pacisutan daka Ingtu prading sqlhangan na kingal mbeyax mqlahang. Bobo knkawas 300, mnoda 6 Wangcaw (Torisutan Wangcaw), Betaq knkawas 1526, pryuxan Monguar Tikuo. Bobo knkawas 1757, snegul Ingtu Pacisutan pnkyapan sqlhangan Ingkuo, ani si Musuring daka seediq Snhei Ingtu paru ba ka qnqihan daha nanaq. Dndulan Sayyiti·Ahomoto· Han tnlangan Ariciya, Mslutuc knkawas 1906, pnheyu “CenIng Musuring Remong”, mndayo Texan di Ingtukuo Luwan paru, suupu pnkdakan ptburux Mingcu Ingtu, msuupu mmaangal Ptburux, ani si, knkawas 1928 mperuq ka pnddayo. Knkawas 1940, idas 3 ali 23, Dndulan Mohanmoto·Ari·Cunna Musuring Remong, Msseli Lahaar, mpprengo oda knlangan, ma mhedu kari pheyu Pacisutan. Knkawas 1947 idas 6, Pgkela Oda Monpatun Ingkuo, Smruwa prlulun spqlahang IngPa. Idas 8 Ali 14, pgkela mtburux ka Pacisutan, pnqlhangan naq na TaIngkuose. knkawas 1956 idas 6 ali 23, pryuxan Cucuring Konghokuo ka Pacusutan, Pacisutan Konghokuo ka ngayan na knlangan.
Bobo mtburux Pacisutan, pnqqihan dheran na di Ingtu “Ki quri Kosomiar”, knkawas 1948, 1965, ma 1971, mnteru pncbuwan di IngPa meniq dheran Kosomiar. Mnteru pncbuwan IngPa, wada asi maku mtburux ka Mngciyala TongPacicutan. Knkawas 1972 idas 7, mddaha spatis《Simula seting》, malix mccebu. Bobo na mneegu mddaha pprngagan, ani si uka mmaanu ka pnrngagan daha. Knkawas 1989, ini paalix mccebu ka mddaha nii. Knkawas 1998 idas 5, Pacisutan mlutuc bukuy Ingtu mnteru Tisiya Ho Suyen, mrriyung so smiicu ka sooda. Knkawas 2003 idas 4, prading niqal ka mpprengo mddaha knlangan. Idas 11 ali 25, bale ba sqlahang ka quri mccebu.
Tiri (地理)
smmalu patasMeniq Nanya ka Pacisutan, tgnarac msputung Nanya, tghunac ge Ingtuyang, tguiril mslutuc dheran Ilang, tgdaya tuiril mgeegul Ahuhan, tgnarac quri tdaya ddaan musa Sinciyang Telu. Knglhangan dheran ge, 79.6 wan m2 (ini spegi ka Kosomiar), maha hari dheran na Fakuo daka Ingkuo ka knglahang; mangal tg 35 pntbkuwan klangan. Dheran knlangan tghunac kyrcilung ge, Arapo daka qndisan ssiyo 1,046 km (650 mi) Amanwan, qndisan kana ayus dheran ge, 6,774 km (4,209mi); snaxun kana Ahuhan ge, 2,430 km (1,510mi), Telu ge, 523km (325mi), Ingtu ge, 2,912km (1,809mi), ma Ilang ge, 909km (565mi); niqal ayus rcilung di Aman, msbaang tleetu di Taciko, eyux Wahan Colang. Kndalan tdaya tguiril mquri tdaya tgnarac hmeruc ka dheran Pacisutan. 5/3 lmiqu ma snapo knrbawan. Tgdaya niqal Simaraya San, tdaya tguiril ka ddgiyaq Sintukusu Sanmay. Tgnarac ge, dheran knutu breenux nyayung Ingtu cceka quri thunac, thunac tgnarac ge, nrano Taar ka kikuh.
Singcng cyuhwa (行政區劃)
smmalu patasKnlangan Pacisutan niqal Pangcopu, Kaypoar-Pusotu, Pirucu, ma Sinto sung. Mpitu alang Cusiya Renpang, ma Sotu Renpang Isulan mapato. Knkkingal niqal Cuwanci, Sen, Siyang, ma Cunren Huwe. Sqlhangan tikun dheran na ka Kosomiar tguiril tdaya na Pacisutan ge, gnyusan sqlahang Renpang ka tdaya, ma Acatokosomiar. Seediq meniq mddaha dheran nii ge, dmoi Hucaw na Pacisutan, ma dmoi ssbetaq senkiyo sehu tndheran, ani si ini pngali psenkiyu pusu sehu. Knmalu ba sphuma ka dheran Kosomiar ckceka daka dheran tghunac, sqlhangan na Ingtu Kosomiar Pang ka dheran knuglahang Camo. Niqal dungal, knkawas 1963, spooda kari pnrngagan, dheran na Pacisutan cpiqan tikuh ka dheran sqlhangan na Kosomiar (Dheran Kolakunrun) gnyusan sbege Conghuwa Jenming Konghokuo. Ma kesun niqal dheran sqlhangan Telu na Ingtu ge, Akosaycing (Nsinciyang Hotensen) ki dooyan beyax Kosomiar tgnarac tdaya.
Cngc (政治)
smmalu patasPooda Riyang Yencu ka Pacisutan, niqal Canyiyen daka Kuoming Yihuwe. Niqal kingal kbekuy pngalan kari ka CanIyen, pngalan kari Kuoming Ihuwe ge, niqal 342. Truma nii, 272 ge, pneeyah pnsnaxan Pusen, 60 ge, knrngiyan tloongan mmqedil, 10 ge, knrngiyan seediq uxe Musuring. Nngalan knkingal Luwan Cungtang, spooda snpegan pnsugan nngalan senkiyo; Niqal pnkingal Icang ma Hyicang ka Kuo Ming Ihuwe, rima knkawas ka Ali sqeepah. Niqal kingal kbekuy seediq ka pngalan kari Can Iyen, mmteru knkawas ka ali sqeepah, mdeka seediq ka mkteru knkawas pryuxan. Kingal Mdudul ma kingal mdayo mdudul, teru knkawas ka ali sqeepah daha.
Bobo mtburux ka Pcisutan, Supi ka dmoi beyax mqlahang daha. Knkawas 1958-1971, 1977-1988, ma 1999-2008 qnbsiyaq ba pooda supi pnqlhangan na ka Pacisutan. Bobo pnheyu knlangan ka Pacisutan, knkawas 1956, 1962, ma 1973, mnteru pgkela Senfa, ini pgkere ka sehu Unjen Cungcu, ma mquri sooda snqqri daha nii paru ba ka sqita spqihan na ka knlangan. Knkawas 2008, pooda Mingcu Cungcu Pacisutan, Unjen Cougfu ka mgeela mhedu rima knkawas ali qnpahan na. pnkraya na senkiyo Pacisutan ge, mooda pntbale ka sqita. Kndalax sehu berih, pntbale sbege na mnagang sekiyo ka mpqbsuran sehu. Knkawas 2013 idas 6, Nawacu· Serifu tloung Congri. Knkawas 2017 idas 8, wada lixan Yihuwe ka Serifu, Sasito· Hakan· Apasi ka Dmudul Congri.
Ppyahan (經濟)
smmalu patasNiqal Tuoyen mllamu ppyahan ka Pacisutan, tg 40 pusu ppyahan klangal. Kingal pntyexan pnkrana pntraguh knlangan, betaq knkawas 2007, pntnaan pnkrana pnyahan na Pacisutan, mslutuc sepac knkawas dehuk 7%. Anaq mnqrinuc ka knkawas 1947, mtburux, knkawas mspatun msnegul mangal knbrawan pnkrana na ppyahan ka Pacisutan. Ani si, 20 suci, 90 knkawas ciida, wada sliqan naqah dndulan sehu, kbberih mthuwe ka ppyahan na di. Knkawas hndure nii, paru ba pnkriyux na oda psmyahun, pntyexan na pnkrana, moto ba quri oda smmalu daka mptalang oda Cingzong. Ndaan pnkriyux icil bbrigan hbangan daka nngalan pila sseli pndungus, asi ba qtai ka pnkrana na peni.
Snepu knbrexan knlangan icil knkawas 2005 ge, niqal 400 yi meyen. Ani si, dyagan na knhaya hbangan Kuoci Huwopi Cucu daka Mekuo, knii wada ba hridan ka knbrexan di. Snpegan ppyahan na kana knlangan Pacisutan (Spegan dhekan brigan sseediq) meeniq 4754 yi meyen, pstnaan nngalan knkingal seediq ge, 2542 me yen. Snpegan snquru daha niqal 23%-28%. Spegan pnkrana pnyahan na Pacisutan, mpkrana. Ani si, bbrigan na meepux hbangan, ma biciq ka sneli snkuwan, ya ani maha uxe pgsiyaq ka pnkrana na pnyahan nii. Spegan 4.9% ka knkkawas pnkrana, Spegan 4.9% ka knkkawas pnkrana, asi ka dehuk knkawas 1595, maha dehuk knlangan pntraguh ppyahan ka knlangan Pacisutan peni.
Hei Seediq (人口)
smmalu patasNiqal 2.077 yi ka seediq na Pacisutan (Tnlangan snepu knkawas 2017), 65 kneegu seediq klangan knlangan ge, meniq tbukuy na Ingtu Nisiya. Spegun knkawas 2020, mpdehuk 2.1013 yi ka hei seediq na Pacisutan. Knkawas 2045 de, pnkrana mmaha milo pkdaha snpegan nan ii ka kneegu. Hei knlangan Pacisutan, knkawas 1947 ge, 3,250 wan seediq, knkawas 1990-2009, pnkrana 57.2%. Betaq knkawas 2030, pkhrinas Ingtunisiya pgparu knlangan ka Musuring. Uxe knlangan “Rudan” ka Pacisutan nii, snpegan knkawas 2010, ckceka knkawas 20, ma truma knkawas 30 seediq, niqal 1.04 yi ka seediq.